ટિક્કા

લક્ષણો

પાનની બંને બાજુ ગોળાકાર ટપકા જોવા મળે છે. વહેલા લાગતાં પાનના ટપકા પીળી કિનારી સાથે લિસા અને આછા ભૂરા રંગના હોય છે. મોડા લાગતાં પાનના ટપકા ઘાટા ભૂરા રંગના કે કાળા હોય છે અને મોટાભાગે કિનારી વગરના હોય છે. રોગનો ઉપદ્રવ વધતાં ટપકા ઘાટા ભૂરા રંગના, કાળા અને મોટા (10 મીમી સુધી) થતાં જાય છે. શરૂઆતમાં છોડના ઉપરના પાન, થડ અને સુયાં પર જોબા મળે છે. વહેલા લાગતાં પાનના ટપકાના રોગમાં ઘણી વાર પાનની ટોચ પર ચળકતી વાળ જેવી ફૂગ દેખાય છે. આ રોગને અનુકૂળ વાતાવરણ મળતા પાન ખરી પડે છે તેમજ થડ અને સુયાં નબળા પડી જાય છે. પાન ખરી પડવાને કારણે છોડ નબળો પડી જાય છે અને ઉત્પાદન પર અસર પડે છે. રોગ લાગેલા સુયાં નબળા પડી જવાના કારણે મગફળી ઉપાડવા સમયે કે ડોડવા છૂટા પાડવા સમયે તૂટી જાય છે જેની મગફળીના ઉતારા પર માઠી અસર થાય છે.