Alternaria solani
Nấm
Các triệu chứng của bệnh úa sớm ở cà chua xuất hiện trên tán lá già, thân và quả cây cà chua. Các đốm màu xám ngả nâu xuất hiện trên lá và dần lan ra thành các vòng đồng tâm quanh một điểm giữa rõ ràng - hình thành nên một triệu chứng đặc trưng được gọi là "điểm đen". Các tổn thương như thế được bao quanh bởi một quầng màu vàng nhạt. Khi bệnh tiến triển, toàn bộ lá có thể úa vàng và rụng đi, dẫn đến tình trạng rụng lá nghiêm trọng. Khi lá chết và rụng đi, quả trở nên dễ bị tổn thương vì bỏng ánh nắng mặt trời. Loại đốm tương tự với một tâm điểm rõ ràng xuất hiện trên thân và quả. Sau đó, quả thối và rụng đi.
Các hộ nông dân nhỏ có thể sử dụng đá vôi tảo, một hỗn hợp sữa không có chất béo và nước (theo tỷ lệ 1:1) hay bột đá để xử lý các cây bị nhiễm bệnh. Một dung dịch bao gồm 03 muỗng cà phê bột baking soda + phân đạm cá cô đặc hòa trong 4 lít nước cũng có hiệu quả đối với loài nấm này. Sử dụng các sản phẩm có gốc vi khuẩn Bacillus subtilis hay các loại thuốc diệt nấm có gốc kim loại đồng được đăng ký dưới dạng sản phẩm hữu cơ cũng có hiệu quả diệt nấm.
Hãy luôn xem xét đến khả năng kết hợp giữa các biện pháp phòng ngừa và các biện pháp xử lý sinh học, trong phạm vi có thể áp dụng được. Có nhiều loại thuốc diệt nấm trên thị trường để khống chế bệnh tàn rụi sớm. Các loại thuốc diệt nấm có gốc, hoặc bắt nguồn từ các hợp chất chứa, azoxystrobin, pyraclostrobin, difenoconazole, boscalid, chlorothalonil, fenamidone, maneb, mancozeb, trifloxystrobin và ziram đều có thể được sử dụng. Nên sử dụng luân phiên các loại hóa chất diệt nấm. Nên áp dụng các biện pháp xử lý hóa chất đúng thời điểm, có xem xét đến các điều kiện thời tiết trước khi sử dụng. Cẩn thận kiểm tra thời gian dừng sử dụng thuốc trước khi thu hoạch cà chua để đảm bảo an toàn thực phẩm khi thu hoạch.
Các triệu chứng nêu trên xuất phát từ loài nấm Alternaria solani. Loài nấm này sống qua mùa đông trên các tàn tích của cây bị nhiễm bệnh còn lại trên đất hoặc trên các loài cây ký chủ trung gian. Các hạt giống hay cây giống mua ngoài thị trường cũng có thể bị nhiễm nấm từ trước. Lá ở tầng thấp thường bị nhiễm bệnh khi tiếp xúc với đất bị nhiễm nấm. Các mức nhiệt độ ấm (24-29°C) và độ ẩm cao (90%) là điều kiện thuận lợi để bệnh này phát triển. Thời kỳ ẩm ướt kéo dài (hoặc thời tiết ẩm/khô xen kẽ) là yếu tố gia tăng quá trình tạo ra các bào tử của nấm. Các bào tử này có thể lan đi theo gió, mưa hắt hay nước tưới phun từ trên cao. Các củ chồi thu hoạch khi còn xanh hoặc thu hoạch trong các điều kiện ẩm ướt đặc biệt mẫn cảm với tình trạng nhiễm nấm. Bệnh thường tấn công sau thời gian mưa to và đặc biệt có sức tàn phá cao ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới.