द्राक्षे

द्राक्षावर फोड आणणारा कोळी

Colomerus vitis

कोळी

5 mins to read

थोडक्यात

  • नविन पानांच्या वरच्या पृष्ठभागावर फोड आल्यासारखी सूज दिसते.
  • दोन उंचवट्यांच्यामध्ये वेगवेगळ्या रंगाच्या (पांढरे ते गुलाबीसर) बारीक केसांचे थर दिसतात.

मध्ये देखील मिळू शकते


द्राक्षे

लक्षणे

लक्षणे शक्यतो कोळ्याचा प्रकार, द्राक्षांची जात आणि हवामानावर अवलंबुन असतात. सगळ्यात जास्त लक्षणे वसंत ऋतुच्या शेवटी जेव्हा पानांच्या वरच्या पृष्ठभागावर फोड आल्यासारखे उंचवटे दिसतात तेव्हा निदर्शनात येतात. दोन उंचवट्यांच्या मध्ये बारीक पांढरट ते गुलाबीसर लाल केसांचे थर दिसतात. बारीक पारदर्शक कोळी ह्या केसांच्या आवरणाच्या संरक्षणाखाली सुरक्षित असतात. नंतर हे उंचवटे व केसांचे थर वाळून तपकिरी होतात. काही देशांमध्ये कोळ्याच्या प्रादुर्भावाची लक्षणे वेगळ्या प्रकारे निदर्शनात आलेली आहेत उदाहरणार्थ सुरुवातीला पाने वेडीवाकडी होतात तसेच कळ्या आणि पाने गुंडाळतात.

Recommendations

जैविक नियंत्रण

गॅलेनड्रोमस ऑक्सिडेंटालिस नावाचे शिकारी कोळी ह्या फोड आणणार्‍या कोळ्यांना खातात आणि त्यांची संख्या कमी करण्यात परिणामकारक आढळुन आले आहेत. कोळीनाशक किंवा नीम तेल ही वापरले जाऊ शकते पण ह्यामुळे मित्रकिड्यांची संख्याही कमी होऊ शकते. पाण्यात विरघळणारा सल्फर (गंधक) चे वापर ही परिणामकारक ठरू शकतो.

रासायनिक नियंत्रण

नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. स्पिरोटेट्रामॅटला ह्या कोळ्या विरोधात परिणामकारकरित्या वापरले गेले आहे. द्रावाचे शोषण होण्यासाठी पानांची संख्या पुरेशी आहे ह्याची काळजी घ्या आणि दोन फवारण्यांमध्ये ३० दिवसांचे अंतर ठेवा. पाण्यात विरघळणारा सल्फर (गंधक) ही वापरला जाऊ शकतो.

कशामुळे झाले

कोलोमेरुस व्हिटिस नावाच्या ह्या कोळ्यामुळे पानांवर फोडासारखी सूज येणे अशी स्पष्ट लक्षणे दिसत असली तरी ह्यांना द्राक्षांचे जास्त उपद्रवकारी किडे समजले जात नाही. बारीक रस शोषक कोळी संपूर्ण द्राक्षांच्या वेलीचे नुकसान करतात. रस शोषण करताना ते पानांमध्ये काही हार्मोन्स सोडत असल्याने पानांची वाढ खुंटते आणि वैशिष्ट्यपूर्ण सूजलेले फोड दिसतात. हे कोळी द्राक्षांच्या वेलीत उदा. कळीच्या कोंबाखाली आपली सुप्तावस्था घालवतात. ते वसंत ऋतूमध्ये कार्यरत होऊन नवीन पानांच्या खालच्या बाजूला जाऊन रस शोषण करण्यास सुरुवात करतात. उन्हाळ्याच्या शेवटी, ते झाडाची पाने सोडून कळीच्या कोंबाखाली आपली सुप्तावस्था घालवतात. पानांच्या खालच्या बाजुला दिसणार्‍या कवचाला बुरशीचा रोग समजले जाऊ नये (मिल्ड्युसारखे). उबदार हवामानातील जलद पिकांच्या वाढी दरम्यान लक्षणे अधिक गंभीर असतात परंतु ह्या कोळ्याच्या प्रादुर्भावामुळे उत्पादनावर फारसा गंभीर परिणाम दिसुन येत नाही.


प्रतिबंधक उपाय

  • प्रमाणित स्त्रोतांकडून उपलब्ध झालेले निरोगी कलम व रूट स्टॉक वापरावे.
  • किडींच्या लक्षणांसाठी नेहमी बागेची पाहणी करत चला.
  • जर प्रादुर्भाव जास्त नसेल तर प्रभावित झालेल्या फांद्या आणि वेलींचे भाग काढुन नष्ट करा.
  • कीटनाशकांचा वापर नियंत्रित ठेवा अशाने मित्र किंड्यांची संख्या कमी होणार नाही.
  • द्राक्षाच्या आजुबाजुला तणनाशकची फवारणी करणे टाळा, ज्याने शिकारी कोळी सारख्या मित्रकिड्यांना नुकसान होईल.

प्लँटिक्स डाऊनलोड करा