Plasmopara viticola
ફૂગ
કુમળા પાંદડાની ઉપરની સપાટી પર, પીળાશ પડતાં લીલા રંગના તૈલી ટપકાં, ઘણી વખત કથ્થઇ રંગની આભાથી ઘેરાયેલા, દેખાય છે. જેમજેમ રોગ વિકસે છે, આ ટપકાં મોટા થાય છે અને અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં કેન્દ્ર સુકાય છે, અને વિવિધ પ્રકારના કથ્થઈ રંગોની અનિયમિત પટ્ટીઓ રચે છે. સતત ગરમ ભેજવાળી રાત પછી, પાંદડાંની નીચે ગાઢ, સફેદ-રાખોડી રંગનું રૂ જેવું આવરણ વિકસે છે. પુખ્ત પાંદડાં પર જો સિઝનના અંત ભાગમાં ચેપ નિર્માણ થાય, તો પછી તેનાથી પાંદડાની નસો વચ્ચેનો ભાગ પીળો પડે છે કે જે ધીમે ધીમે લાલ-કથ્થઈ રંગની મોઝેક ભાતની લાક્ષણિકતા રચે છે. તૈલી કથ્થાઈ વિસ્તારોની લાક્ષણિકતા અને ફૂગનો વિકાસ કળીઓ, વાંકળિયા દોરી જેવા અંકુરો અને ફાલ પર પણ જોઇ શકાય છે. પાનખર અને યુવાન અંકુર કે ફૂલો વામણા અથવા તેનો નાશ થવાથી, વિકાસ અટકે છે અને ઉપજ ઓછી આવે છે.
છોડમાં દૂષણ અટકાવવા માટે ચેપ લાગતાં પહેલા ઉપયોગમાં લેવાતાં ફુગનાશકોમાં, બોર્ડેક્સ મિશ્રણ જેવા કોપર આધારિત જૈવિક ફુગનાશકોનો સમાવેશ થાય છે.
જો ઉપલબ્ધ હોય તો, હંમેશા જૈવિક સારવાર સાથે પ્રતિબંધક પગલાં નો સંકલિત અભિગમ ધ્યાનમાં રાખો. છોડ પર દૂષણ રોકવા માટે રક્ષણાત્મક ફુગનાશક મદદ કરી શકે છે, પરંતુ તે પાંદડાની નીચેની બાજુએ યોગ્યરીતે છાંટવું જોઈએ. બોર્ડેક્સનું મિશ્રણ અને ડાયથીઓકાર્બેમેટ્સ જેવા કોપર આધારિત ફુગનાશક વાપરી શકાય છે. ચેપ લાગ્યા બાદ, પ્રથમ લક્ષણો જોવા મળ્યા બાદ તુરંત જ ફૂગનાશક લાગુ કરવા જોઈએ. સામાન્ય રીતે ચેપ લાગ્યા બાદ ઉપયોગમાં લેવાતાં ફુગનાશકોમાં ફૉસેટિલ-એલ્યુમિનમ અને ફિનાયલેમાઇડ નો સમાવેશ થાય છે.
પ્લાસ્મોપેરા વીટીકોલા ફૂગના કારણે લક્ષણો નિર્માણ થાય છે અને વારંવાર વસંત અને ઉનાળામાં વરસાદ અને 10 ° સે થી ઉપરના તાપમાન વાળા વિસ્તારોમાં દ્રાક્ષ ઉત્પન્ન કરવાવાળા માટે તે અત્યંત વિનાશક હોઈ શકે છે. માટીમાં રહેલ છોડના ચેપગ્રસ્ત અવશેષો અથવા રોગગ્રસ્ત અંકુર માં ફૂગ ઠંડી દરમ્યાન ટકી રહે છે. વસંત દરમ્યાન, પવન અને વરસાદના છાંટાં દ્વારા રોગના બીજકણ ફેલાય છે. રોગના બીજકણો અંકુરણ અને વિકાસ પામે છે અને પાંદડાની નીચેની બાજુએ રહેલ છિદ્રો મારફતે તેમાં દાખલ થાય છે. ત્યાં તે પેશીઓ મારફતે ફેલાય છે, છેવટે આંતરિક પેશીઓનો બહાર તરફ વધુ વિકાસ થાય અને ફૂગની લાક્ષણિકતાવાળું આવરણ રચે છે. 13 અને 30 ° સે વચ્ચેના તાપમાને ફૂગ વિકાસ પામી શકે છે. સતત હુંફાળી, ભેજવાળી રાત પછી 18 થી 25 ° C તાપમાને વચ્ચે શ્રેષ્ઠ વિકાસ થાય છે.