લોહતત્વની ઉણપ

તે શાના કારણે થયું?

મોટેભાગે ઠંડી અને ભેજવાળા વાતાવરણમાં, ઉષ્ણકટિબંધીય જમીનમાં અથવા ધોવાઇ ગયેલ જમીનમાં લોહતત્વની ઉણપ એક ગંભીર સમસ્યા છે. જુવાર, મકાઈ, બટાકા અને દાણાઓ સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત પાક છે જ્યારે ઘઉં અને રજકો ઓછા સંવેદનશીલ પાક છે. છોડ દ્વારા લોહતત્વનું શોષણ અને ઉપજની પ્રતિક્રિયા જમીનમાં CaCO3ની ટકાવારી અને તેના પીએચ(pH) સીધો સંબંધ ધરાવે છે. ખાસ કરીને કેલ્શિયમ કાર્બોનેટ તથા ક્ષારયુક્ત જમીનમાં (પીએચ ૭.૫ અથવા વધારે) છોડને લોહતત્વની ઉણપ હોય છે. પ્રકાશસંશ્લેષણ માટે અને કઠોળમાં મૂળ નોડ્યુલ્સના વિકાસ અને જાળવણી માટે લોહતત્વ મહત્વપૂર્ણ છે. તેથી, લોહતત્વની ઉણપ નોડ્યુલ માસ, નાઇટ્રોજન ફિક્સેશન અને પાક ઉપજને ગંભીરતાથી અસર કરે છે. છોડની સુકી પેશીથી અંદાજિત નિર્ણાયક સ્તર આશરે ૨.૫ મિલીગ્રામ/કિલોગ્રામ છે. લોહતત્વની અછતથી છોડમાં કેડમિયમનું ગ્રહણ અને સંચય પણ વધે છે.