મગફળી
મગફળીના પાંદડા પર કાણાં પાડનાર જંતુ
Aproaerema modicella
જંતુ
ટૂંકમાં
- ઉપરની તરફ આવેલ પાંદડા પર કાણાં.
- પાંદડા પર કથ્થઈ રંગના નાના ચાઠાં.
- ગંભીર અસર પામેલ ખેતર દૂરથી જોતા બળી ગયું હોય તેવું દેખાય.
- પાંદડાં વળી જાય.
મગફળી
લક્ષણો
મેસોફીલને ખાવાના કારણે કાણાંવાળા પાંદડાં અને પાંદડા પર નાના કથ્થઈ રંગના ચાઠાં નિર્માણ થાય છે. લાર્વા પાંદડાંઓને જળા વડે જોડીને તેમાં રહીને જ તેને ખાય છે. ગંભીર રીતે હુમલો થયેલ ખેતર દૂરથી જોતા બળી ગયું હોય તેવું દેખાય છે. અસરગ્રસ્ત પાંદડાઓ સુકાય છે અને છોડ નબળો પડે છે.
ભલામણો
જૈવિક નિયંત્રણ
કરોળિયા, લાંબા-શિંગડાવાળા તીતીઘોડા, પ્રેયિંગ મૅન્ટિસ, કીડીઓ, લેડીબર્ડ ફૂદાં, ક્રિકેટ્સ જેવા કુદરતી જૈવિક નિયંત્રકોની વસતીને જાળવી રાખો. પાંદડાંમાં કાણાં પડતાં કીડાં સામે ગોનીઓઝૂસ એસપીપી શિકારી વધારવા મગફળી સાથે આંતરપાક માટે પેરાસિટમ ગ્લૌક ઉગાડો.
રાસાયણિક નિયંત્રણ
જો ઉપલબ્ધ હોય તો, હંમેશા જૈવિક સારવાર સાથે પ્રતિબંધક પગલાં નો સંકલિત અભિગમ ધ્યાનમાં રાખો. જ્યારે વિકાસના પ્રારંભિક તબક્કે, વિકાસના 30 દિવસ પછી (ડીએઇ) છોડ દીઠ 5 લાર્વા હોય, અથવા ફૂલ આવવાના તબક્કે છોડ દીઠ 10 લાર્વા (50 ડીએઇ), અને શીંગો ભરાવાના તબક્કે (70 ડીએએ) છોડ દીઠ 15 લાર્વા નોંધાય તો જ રાસાયણિક છંટકાવ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે. જો જંતુઓની સંખ્યા આર્થિક નુકશાનના નિર્ધારિત સ્તર કરતાં વધુ હોય તો વાવણી પછી 30-45 દિવસોમાં 200-250 મિલી / હેક્ટર ડાયમીથોએટ (2.5 મિલી / લી ના દરે ક્લોરપાયરીફોસ અથવા 1.5 ગ્રામ / લી ના દરે એસીફેટ) અથવા 2 મિલી / લી ના દરે 20EC પ્રોફોનોફોસ રાસાયણિક ખાતરનો છંટકાવ કરો.
તે શાના કારણે થયું?
પાંદડાંમાં કાણાં પડતાં લાર્વાના કારણે મગફળીને નુકસાન થાય છે. તેના ઇંડા ચળકતા સફેદ રંગના અને પાંદડાની નીચલી બાજુએ એકાકી મૂકવામાં આવે છે, જ્યારે લાર્વા ઘેરા રંગના માથા અને વક્ષ સાથે રંગમાં લીલા અથવા કથ્થઈ હોય છે. પુખ્ત કીડા, નાના ફૂદાં સ્વરૂપે હોય છે જે લગભગ 6 મીમી લંબાઈ ધરાવે છે. તેની પાંખો કથ્થઈ-રાખોડી રંગની હોય છે. પુખ્ત વયના કીડાંની આગળની બાજુની દરેક પાંખ પર સફેદ રંગના ટપકાં પણ હોય છે. લાર્વા પાંદડામાં કાણાં પડે છે અને તેને અંદરથી ખાય છે. 5-6 દિવસ પછી તેઓ કાણાંમાંથી બહાર આવે છે અને ખોરાક અને વિકાસ માટે નજીકના પાંદડા તરફ સ્થળાંતર કરે છે. પાંદડાં પરનો કાણાંવાળો ભાગ સૂકાઈ જાય છે. પાંદડામાં કાણાં પાડતાં કીડાં વરસાદી અને ત્યારબાદની ઋતુમાં સક્રિય હોય છે અને તેનાથી પાકને 25% થી 75% જેટલું નુકશાન થાય છે.
નિવારક પગલાં
- જે વિસ્તારમાં પાંદડાંને કાણાં પડતાં જંતુનો ઉપદ્રવ વધુ હોય ત્યાં સારી ઉપજ આપી શકે તેવી, આઇસીજીવી 87160 અને એનસીએસી 17090 જેવી પ્રતિકારક્ષમ જાતોનો ઉપયોગ કરો.
- પાછળથી થતા ઉપદ્રવથી બચવા માટે વાવેતર વહેલું કરો.
- બાજરી અથવા ચોળા જેવા છટકાં પાક મગફળીના આંતરપાકની યોજના કરો.
- ફૂદાંને આકર્ષવા અને જંતુની વસ્તીની દેખરેખ રાખવા માટે રાત્રી દરમિયાન પ્રકાશિત છટકાંનો ઉપયોગ કરો.
- કીટકોના વસ્તી નિયંત્રિત કરવા માટે સોયાબીન અને લ્યુસર્ન, અમરાન્થસ, બાયશીયેમ અને ઇન્દ્રિયોઝ હિર્સુટા નીંદણ જેવા વૈકલ્પિક યજમાનોને ખેતરમાંથી દૂર કરો.
- ચોખાના ઘાસ સાથે મુલ્ચિંગનો અભ્યાસ કરો જે પાંદડાંમાં કાણાં પડવાની ઘટનામાં ઘટાડો કરે છે.
- વધુ સારી ઉપજ મેળવવા અને પાંદડામાં કાણાં પાડતાં કીટકોની ઘટનાઓને ઓછી કરવા માટે મકાઈ, કપાસ અને જુવાર જેવા પાક સાથે પાકની ફેરબદલી કરવાની આદત રાખો.
શેર કરો
પ્લાન્ટીક્સ ડાઉનલોડ કરો
