Melanagromyza sojae
જંતુ
થડમાં સડાના કોષોથી નુકસાનની લાક્ષણિકતા ખબર પડે છે. તેઓ નરમ અને રાતા બદામી રંગ બની જાય છે. બાહ્ય લક્ષણો પાંદડાંના પડપર થોડી માત્રામાં ઈંડાના નિર્માણથી અને ખોરાક લેવાથી નિર્માણ થતાં કાણાંથી જોવા મળે છે. 5 - 8 સે.મી. ઊંચાઈ વાળા છોડ ને ચેપ લાગે છે. થડનો વ્યાસ તેમજ છોડની ઊંચાઇમાં ઘટાડો(વામનતા) થઈ શકે છે. જ્યારે ઉત્પાદનના તબક્કામાં ઉપદ્રવ થાય છે ત્યારે, શીંગો ઓછી આવે છે અને ફળને નુકશાન થાય છે.
એમ. સોજેના પરોપજીવી અને અન્ય કુદરતી દુશ્મનોની સંખ્યા ઘણી મોટી છે, કે જે તેના ફેલાવાને વારંવાર નિયંત્રિત કરવા માટે પૂરતી છે. સાયનીપોઈડેય એસપી, સફેજિગેસ્ટર એસપી., યુરીતોમા મેલેનગ્રોમીઝ, સિન્ટમોપુસકેરીનેટસ અને એનેયુરોપરીયા કૈરાલી જેવી પરોપજીવી ભમરી જંતુને સફેજિગેસ્ટર એસપી. માં 3% સુધી અને ઇ મેલેનગ્રોમીઝ માં 20% સુધી નિયંત્રિત કરશે. સાયનીપોઈડેય એસપી. અને ઇ મેલેનગ્રોમીઝ નો સંકલિત જંતુ વ્યવસ્થાપન પદ્ધતિ તરીકે ઉપયોગ કરી શકાય છે.
હંમેશા જૈવિક સારવાર સાથે પ્રતિબંધક પગલાં નો સંકલિત અભિગમ ધ્યાનમાં રાખો. એ ઘણું મહત્વનું છે કે વાવણી વખતે જમીનની સારવાર અથવા ચેપ લાગ્યાના તુરંત બાદ પાંદડાં પર છંટકાવ તરીકે લામડા-સાયહેલોથરીન 4.9% સીએસ, થીઅમેથોકસમ 12.6% ઝેડસી અને લામડા-સાયહેલોથરીન 9.5% ઝેડસી અથવા ઇંડોક્સકાર્બ 15.8% ઇસી સાથે સારવાર આપવામાં આવે.
લક્ષણો મોટે ભાગે સોયાબીનના થડના ખાણીયાના લાર્વા, મેલનેગ્રોમેઝ સોજે, ના કારણે નિર્માણ થાય છે. પુખ્ત કીડા નાની કાળી માખી જેવી લાક્ષણિકતા ધરાવે છે. માદા પોતાના ઇંડા જમીનમાં, છોડની પેશીઓની નજીક મૂકે છે. લાર્વા બહાર આવ્યા બાદ, તે પોતે થડમાં કાણું પડી ઉપર તરફ અથવા નીચે મૂળ તરફ ખાવાની પ્રક્રિયા શરુ કરે છે. આ પ્રક્રિયાથી ટોચ કરમાઈ શકે છે. પાછળના તબક્કે, વિક્સિત લાર્વા થડમાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે, છિદ્રને કાટમાળથી ભરી દે છે અને છિદ્રની નજીક પ્યૂપામાં નિર્માણ ફેરવાય છે. જ્યારે થડને કાપીને જુઓ તો, ખોરાકના લીધે નિર્માણ થયેલ બોગદું દેખાય છે. તે જોવા મળ્યું છે કે 2 જી અને 3 જી પેઢી વધારે નુકસાન કરે છે. એમ. સોજે ભાગ્યે જ યજમાન પાકનો નાશ કરે છે પરંતુ આર્થિકરીતે ઊપજને નુકસાન કરી શકે છે. જેટલો પાછળથી ઉપદ્રવ થાય, ઉપજને તેટલું જ ઓછું નુકશાન થશે. તે અહેવાલ જણાવેછે કે ઓફિઓમિયા ફાસિયોલી એમ. સોજે પહેલા ઘણું નુકસાન કરે છે, જે દર્શાવે છે કે નુકશાન 100% એમ. સોજે સાથે સંકળાયેલ નથી. સોયાબીનના થડના ખાણીયા વિવિધ ઇકો-ક્લાઇમેટ વિસ્તારમાં જોવા મળે છે અને વિવિધ શીંગો/ કઠોળની પ્રજાતિઓ પર હુમલો કરે છે.