Leucinodes orbonalis
જંતુ
લાર્વાના શરૂઆતના ખોરાક લેવાની ક્રિયાને કારણે, અંકુરની ટોચમાં નિર્માણ થતી કર્મશ આ જંતુની હાજરીના પ્રથમ દેખીતા લક્ષણ છે. બાદમાં, ફૂલો, ફૂલની કળીઓ, અને થડને પણ અસર થાય છે. યુવાન લાર્વા થડમાં પ્રવેશવા, મોટા પાંદડાં અને કુમળા અંકુરની મુખ્ય શીરામાં કાણું પાડે છે અને "મૃત હૃદય" નિર્માણ કરે છે. પુખ્ત લાર્વા ફળોમાંકાણું પાડે છે અને સૂકાયેલ ઉત્સર્જિત દ્રવ્ય દ્વારા બંધ કરેલ નાના પ્રવેશ છિદ્રો છોડી જાય છે. ફળની અંદરનો ભાગ પોલો, વિકૃત રંગનો અને ભૂસાથી ભરેલો હોય છે. ગંભીર ઉપદ્રવના કિસ્સામાં, છોડમાં કરમાશ અને નબળાઈ આવી શકે છે, અને પરિણામે ઉપજને નુકશાન થાય છે. તે છોડ પર ઉત્પન્ન થયેલ ફળો વપરાશ માટે અયોગ્ય હોઈ શકે છે. જ્યારે કેટલીય પેઢીઓ પછી વસ્તીમાં નોંધપાત્ર વધારો થાય છે ત્યારે ખુબ જ ગંભીર નુકસાન થાય છે.
કેટલાક પરોપજીવી એલ ઓરબોનાલિસના લાર્વા પર નભે છે ઉદાહરણ તરીકે, પ્રિસ્ટોમેરસ ટેસ્ટશિયસ, ક્રેમેસ્ટ્સ ફ્લેવુરબિટાલીસ અને શિરાકિયા સ્કોએનોબિક. સ્યુડોપેરીચેતા, બ્રેકોનીડ અને ફેનેરોટોમા ની પ્રજાતિઓને પણ પ્રેરિત કરી જોઈએ અથવા ખેતરમાં દાખલ કરી શકાય છે. ચેપગ્રસ્ત ફળ પર 5% લીંબોળીના બિયાનો અર્ક(એનએસકેઇ) અથવા સ્પીનોસેડ પણ વાપરી શકાય છે. ઇંડાના ફેલાવાને ટાળવા ગુંદર જેવા ચોંટી જાય તેવા દ્રવ્ય વાળી જાળી 10 સે.મી. ટોચ પરથી લાગુ કરી શકાય છે. જો ગુંદર ઉપલબ્ધ ન હોય તો, 2 મીટર ઊંચાઇ પરથી જાળીને 40 સે.મી. ફેલાવી પછી ઊભા જાળી સામે 80-85 ડિગ્રી ખૂણે બહારથી નીચે તરફ લાવો.
જો ઉપલબ્ધ હોય તો, હંમેશા જૈવિક સારવાર સાથે પ્રતિબંધક પગલાં નો સંકલિત અભિગમ ધ્યાનમાં રાખો. ચેપ અને ઋતુના તબક્કા પર આધાર રાખીને સારવાર બદલાઈ શકે છે. નિયમિત અંતરાલે સેવિમોલ(0.1%) અથવા માલાથિયોન (0.1%) નો છંટકાવ કરવાથી જંતુના ઉપદ્રવને નિયંત્રણ હેઠળ રાખી શકાય છે. ફળ પાકવાના અને લણણી સમયે કૃત્રિમ પાઇરેથ્રોઇડ અને જંતુનાશકોનો ઉપયોગ ન કરવો.
લ્યુસીનોડ્સ ઓરબોનાલિસ, ફૂદાંના લાર્વાના કારણે નુકસાન થાય છે. વસંત ઋતુમાં માદા પાંદડાની નીચેની બાજુએ, થડ પર, ફૂલની કળીઓ, અથવા ફળના મૂળમાં ક્રીમી સફેદ રંગના એકાકી અથવા જૂથોમાં ઈંડા મૂકે છે. 3 થી 5 દિવસ પછી લાર્વા બહાર આવે છે અને સામાન્ય રીતે સીધા ફળમાં કાણું પાડે છે. સંપૂર્ણપણે વિક્સિત લાર્વા સ્થૂળ અને નાનું, કથ્થાઈ રંગના માથા સાથે ગુલાબી રંગના હોય છે. ખડતલ કોશેટો દાંડી, સૂકાયેલ કળીઓ, અથવા ખરેલા પાંદડા વચ્ચે વણાયેલ હોવા છતાં, જ્યારે ખોરાક લેવાય જાય છે ત્યારે રાખોડી પુપેસન થાય છે. આ તબક્કો 6 થી 8 દિવસ ચાલે છે અને ત્યાર પછી પુખ્ત કીડા દેખાય છે. પુખ્ત ફૂદાં બે દિવસથી પાંચ દિવસ માટે રહે છે, અને પર્યાવરણીય પરિસ્થિતિઓ પર આધાર રાખીને 21-43 દિવસનું જીવન ચક્ર પૂર્ણ કરે છે. તેમના સક્રિય તબક્કામાં એક વર્ષમાં પાંચ પેઢીઓ સુધી હોઇ શકે છે. શિયાળા દરમિયાન લાર્વા માટીની અંદર નિષ્ક્રિય રીતે પડી રહે છે. આ જંતુ બીજા ઘણા છાંયડામાં થતા છોડ પર નભે છે જેમ કે ટમેટા અને બટાકા.