Xanthomonas sp.
બેક્ટેરિયા
પ્રથમ લક્ષણોમાં યુવાન પાંદડા પર નાના , પીળા-લીલા જખમ, જે સામાન્ય રીતે વિકૃત અને વળેલા દેખાય છે. જૂના પર્ણસમૂહ પર, જખમ કોણીય, ઘાટા લીલા અને ચીકાશવાળા દેખાય છે, ઘણી વખત પીળા વર્તુળો દ્વારા ઘેરાયેલા હોય છે.તે ઘણી વખત પાંદડાની કિનારી અથવા ટોચ પર અનેકગણા વધારે હોય છે. આખરે, ટપકા, ઘા કરેલા કાણા જેવા લાગે છે કારણ કે કેન્દ્ર સુકાઈ જાય છે અને વિખેરાઈ જાય છે. ફળ પર ના ટપકા (0.5 સે.મી. સુધી) નિસ્તેજ-લીલા, પાણી શોષાયેલ વિસ્તારો તરીકે શરૂઆત થાય છે, જે આખરે ખરબચડા, કથ્થઈ અને ચિથરેહાલ થઈ જાય છે.
જીવાણુ જન્ય ટપકા ની સારવાર ખૂબ જ મુશ્કેલ અને ખર્ચાળ છે - જો રોગ મોસમની શરૂઆતમાં થાય છે, તો સમગ્ર પાકનો નાશ કરવો હિતાવહ છે. તાંબું-ધરાવતાં જીવાણુનાશકો પર્ણસમૂહ અને ફળ પર રક્ષણાત્મક આવરણ પૂરું પાડે છે. જીવાણુ જન્ય વિષાણુ (બેક્ટેરિયોફેગેસ) જે ખાસ બેક્ટેરિયા મારવા ઉપલબ્ધ છે. બીજને 1.3% સોડિયમ હાઇપોક્લોરાઇટમાં એક મિનિટ માટે અથવા ગરમ પાણી (50 ° સે)માં 25 મિનિટ માટે ડુબાડવા.
જો ઉપલબ્ધ હોય તો જૈવિક સારવાર સાથે નિવારક પગલાંનો એક સંકલિત અભિગમ હંમેશા ધ્યાનમાં રાખો. તાંબું-ધરાવતાં જીવાણુનાશકો નો સંરક્ષક તરીકે ઉપયોગ કરી શકાય છે અને તે રોગમાં આંશિક નિયંત્રણ આપે છે. રોગના પ્રથમ ચિન્હો દેખાય તે સમયે અને પછી 10 થી 14 દિવસના અંતરાલે જ્યારે ગરમ, ભેજવાળુ વાતાવરણ થાય ત્યારે લાગુ પાડવું. સક્રિય ઘટક તાંબું અને મંકોઝેબ સારુ રક્ષણ આપે છે.
જીવાણુજન્ય ટપકા વિશ્વભરમાં થાય છે અને ગરમ, ભેજવાળા વાતાવરણ ઉગાડવામાં આવતા મરી અને ટમેટાં પર થતો સૌથી વિનાશક રોગો પૈકીમાંનો એક છે. રોગ પેદા કરતા જીવાણુ બીજના સહયોગથી ક્યાં તો બહાર અથવા આંતરિક તેમજ ચોક્કસ નીંદણ પર ટકી શકે છે, અને પછીથી વરસાદ કે ઉપરથી કરવામાં આવતી સિંચાઈ મારફતે ફેલાય છે. તે પાંદડા પર ના છિદ્રો અને જખમો દ્વારા છોડમાં પ્રવેશે છે. 25 થી 30 ° સે વચ્ચે નું તાપમાન શ્રેષ્ઠ રહે છે. એકવાર જો પાક ચેપગ્રસ્ત થાય તો, રોગને નિયંત્રિત કરવો ખૂબ જ મુશ્કેલ છે અને પાકને સંપૂર્ણ નુકસાન થઈ શકે છે.