CBSV
વાયરસ
રોગના લક્ષણો કસાવાની જાતો અને પર્યાવરણીય પરિસ્થિતિઓ વચ્ચે મોટા પ્રમાણમાં બદલાય છે, જે નિદાન મુશ્કેલ બનાવે છે. પ્રારંભિક લક્ષણો ભૂરા જખમ અથવા પટ્ટીઓ હોઈ શકે છે જે ક્યારેક નાની લીલી દાંડી પર દેખાય છે. વધુ વારંવાર, જો કે, અને વધુ સ્પષ્ટ, લીફ લેમિના પર લાક્ષણિક પીળી અથવા નેક્રોટિક નસ બેન્ડિંગ હોય છે. ક્લોરોસિસ(હરિત પાંડુરોગ) પાછળથી વિસ્તૃત થઈ શકે છે જે તુલનાત્મક રીતે મોટા, પીળા ડાઘ બનાવે છે. પછીના તબક્કે, આખું પાન ક્લોરોટિક બની શકે છે અને પરિણામે ખરી પડે છે. સામાન્ય રીતે, પરિપક્વ અથવા લગભગ પુખ્ત પાંદડા અસર પામે છે પરંતુ વિકાસશીલ નથી, અપરિપક્વ છે. મૂળના કદમાં સામાન્ય ઘટાડો થાય છે અને કંદની અંદર ઘાટા બદામી નેક્રોટિક વિસ્તારો વિકસે છે. મૂળમાં જખમને કારણે લણણી પછી પાક બગડી શકે છે. પાંદડા અને/અથવા દાંડીના લક્ષણો કંદના લક્ષણોના વિકાસ વિના થઇ શકે છે.
એકવાર વાયરસને ચેપ લાગ્યા પછી તેનું સીધું જૈવિક નિયંત્રણ નથી. રોગના પ્રસારને ઘટાડવાની એક રીત એ છે કે જંતુનાશકોના વધુ પડતા ઉપયોગથી દૂર રહેવું જે એફિડ, જીવાત અને વ્હાઇટફ્લાયના કુદરતી દુશ્મનો માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે, જે સીબીએસવીના તમામ જાણીતા રોગના વાહક છે.
જો ઉપલબ્ધ હોય તો જૈવિક સારવાર સાથે નિવારક પગલાં બંન્નેનો હંમેશા સંકલિત અભિગમનો વિચાર કરો. વાયરસ રોગોની સારવાર રાસાયણિક ઉપયોગથી કરી શકાતી નથી. જો કે, જંતુનાશકોનો ઉપયોગ રોગના વાહકોની વસતીને ઘટાડવા માટે થઈ શકે છે જેમ કે વ્હાઇટફ્લીઝ, માઇટ્સ (જીવજંતુ) અને એફિડ્સ(માંકડ) અને રોગ થતો અટકાવે છે.
લક્ષણો કસાવા બ્રાઉન સ્ટ્રીક વાયરસને કારણે થાય છે, જે માત્ર કસાવા અને સંબંધિત છોડને ચેપ લગાવવા માટે જાણીતા છે જેમાંથી રબર ઉત્પન્ન થાય છે (સિઆરા રબરનું વૃક્ષ). સીબીએસવી જીવજંતુ અને માંકડ તેમજ વ્હાઇટફ્લાય બેમિસિયા તાબાસી દ્વારા ફેલાઇ શકે છે. જો કે, રોગ ફેલાવવાનો મુખ્ય રસ્તો એ મનુષ્યો દ્વારા ચેપગ્રસ્ત કટીંગ પરિવહન કરવામાં આવે છે અને ખેતરોની સ્વચ્છતાના અભાવના આધારે છે, ઉદાહરણ તરીકે કૃષિ સાધનોના ઉપયોગથી. મેનિઓક જાતો તેમની સંવેદનશીલતા અને ચેપના પ્રતિભાવમાં ચેપનાં વિસ્તારો અને પર્યાવરણીય પરિસ્થિતિઓના આધારે 18-70% સુધી ઉપજ નુકશાન સાથે મોટા પ્રમાણમાં અલગ છે. ચેપગ્રસ્ત કટીંગ્સની સંક્રમિત દેશમાંથી અસંક્રમિત દેશમાં હેરફેરને પ્રતિબંધિત કરવા સંસર્ગનિષેધ પગલાં જરૂરી છે, જ્યાં સીબીએસડીની હજી સુધી જાણ કરવામાં આવી નથી.