Magnaporthe salvinii
ફૂગ
સામાન્ય રીતે લક્ષણો ટીલરીંગના તબક્કા પછી દેખાય છે. શરૂઆતના લક્ષણોમાં નાના અનિયમિત કાળા લીસોટા જે પાંદડાના બહારના આવરણ પર હોય છે અને પાણીના સ્તર સુધી હોય છે. જેમ રોગ આગળ વધે છે લીસોટા મોટા થાય છે અને અંદરના પાંદડાના આવરણમાં દાખલ થાય છે. અને બદામી કાળા લીસોટા પેદા કરે છે. એક કે બે અંદરના થડના સાંઠા સડી જાય છે અને તૂટી જાય છે (ફક્ત ઉપરનું પડ સાજુ રહે છે) રહેવા તરફ દોરી જાય છે. ડૂંડા ખાલી રહે છે, અનાજ ફીક્કુ રહે છે અથવા ટીલરનુ મૃત્યુ થાય છે. ખાલી અને ચેપગ્રસ્ત દાંડીની અંદર ગાઢ-ભૂખરાં માયસિલિયમ નાના, કાળા સ્ક્લેરોટિયા સાથે આંતરિક સપાટી પર ટપકા સ્વરૂપે જોઇ શકાય છે.
ડાંખળીના સડાને નિયંત્રિત કરવા માટેની પદ્ધતિઓમાં સારા ખેતરની વહીવટી પ્રક્રિયાઓ અને એન્ટોગોનિસ્ટિક સજીવોનો ઉપયોગ શામેલ છે.
જો ઉપલબ્ધ હોય તો જૈવિક સારવાર સાથે નિવારક પગલાં બંન્નેનો હંમેશા સંકલિત અભિગમનો વિચાર કરો. ખેતીના તબક્કામાં અથવા રોગની શરૂઆતમાં વેલિડામિસિન અથવા હેક્સકોનાઝોલ (2 એમએલ / લિટર), પ્રોપેક્ટોનાઝોલ (1 એમએલ / લિટર) અથવા થિયોફોનેટ મેથિલ (1.0 ગ્રામ / લિટર) નો 15 દિવસના ગાળામાં બે વાર છંટકાવ કરો.
મેગ્નાપોર્થે સાલ્વિની ફૂગને કારણે નુકસાન થાય છે. તે મૃત છોડના પેશીઓની અંદર અથવા જમીનની અંદર ઓવરવિન્ટર કરે છે. પાછળથી, જ્યારે પરિસ્થિતિઓ અનુકૂળ હોય (ઉચ્ચ ભેજ, ખાતરમાં નાઇટ્રોજનનું ઉંચુ પ્રમાણ), તેના વરસાદી છાંટા અને પાણીની સિંચાઇ દ્વારા રોગના જંતુઓ ફેલાઇ જાય છે. જ્યારે તે છોડના પાંદડા પર બેસે છે તે તેની સપાટી ઉપર ચોંટી જાય છે અને જંતુની નળી ઉત્પન્ન કરે છે. જે પાંદડાની ત્વચા દ્વારા લે છે. આ પ્રક્રિયા પાંદડા ઉપરના ઘા થી સરળતાથી થાય છે જે ખોટી પ્રક્રિયાઓ અથવા કિટકોના હુમલાથી થાય છે. રોગની તીવ્રતા જેમ પાક પરિપકવ થવા આવે તેમ વધતી જાય છે. ઉષ્ણ કટિબંધમાં, વધારે ભેજવળા સમયમાં, લણણી પછી ફુગના જીવનચક્રને અનુકૂળ છે.