પરિચય
કોબીનો છોડ ક્રુસિફેરસ શાકભાજી અને બ્રેસિકાસીઆએ પરિવારનો સભ્ય છે. કોબીનો છોડ વ્યાપક આબોહવાની અનુકૂલનક્ષમતા તથા વધુ પોષણમૂલ્યના કારણે ઘણે ઠેકાણે ઉગાડવામાં આવે છે. યુરોપથી શરુ થયેલ, કોબીના છોડને હવે સમગ્ર વિશ્વમાં ઉગાડવામાં અને ખાવામાં આવે છે.
Brassica oleracea
પાણી આપવું
મધ્યવર્તી
ખેતી
એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ રોપણી
લણણી
90 - 120 દિવસો
મજૂર
ઓછું
સૂર્યપ્રકાશ
સંપૂર્ણ સૂર્ય
પીએચ મૂલ્ય
5.5 - 6.5
તાપમાન
7°C - 29°C
ફળદ્રુપતા
ઉચ્ચ
કોબીનો છોડ ક્રુસિફેરસ શાકભાજી અને બ્રેસિકાસીઆએ પરિવારનો સભ્ય છે. કોબીનો છોડ વ્યાપક આબોહવાની અનુકૂલનક્ષમતા તથા વધુ પોષણમૂલ્યના કારણે ઘણે ઠેકાણે ઉગાડવામાં આવે છે. યુરોપથી શરુ થયેલ, કોબીના છોડને હવે સમગ્ર વિશ્વમાં ઉગાડવામાં અને ખાવામાં આવે છે.
વાવણી પહેલાં જમીનને લગભગ 450-600 મીમી ઊંડાઈ સુધી ખેડવી જોઈએ. ખેડ કરવાથી જમીનના તત્વો સારી રીતે ભળી જાય છે અને તેની માટીનું માળખું સુધરે છે. નેમાટોડને નિયંત્રિત કરવા માટે વાવેતરના 2 અઠવાડિયા પહેલાં જમીન ધુમાવવી જોઇએ. કોબીને સારી રીતે વિકસિત થવા વિપુલ પોષક તત્વોની જરૂર પડે છે અને માટે પ્રતિ હેક્ટર 200-250 કિલો નાઇટ્રોજન પૂરો પડવો જોઈએ. કેટલીક વાર ખાતર આપવાથી વધુ ઉપજ મેળવવામાં મદદ મળી શકે છે. કોબીના બિયારણનું સીધું જ વાવેતર કરી શકાય અથવા તેના રોપાઓ પણ વાવી શકાય છે. આશરે હેક્ટર દીઠ 2 કિલો બીજ જરૂરી હોય છે. હળવી જમીનમાં બીજનું વાવેતર અથવા રોપાની રોપણી બાદ તુરંત જ અને પછી કોબીનું યોગ્ય કદ પ્રાપ્ત થાય ત્યાં સુધી દર 8 દિવસે સિંચાઇ કરવી જોઈએ. કોબી જયારે થોડી અપરિપક્વ હોય ત્યારે તેને સાંઠા પરથી તોડી હાથથી જ લણણી કરવામાં આવે છે. તેનો સંગ્રહ ઠંડી, ભેજવાળી પરિસ્થિતિમાં થવો જોઈએ.
કોબીને લગભગ દરેક પ્રકારની જમીનમાં ઉગાડી શકાય છે પરંતુ તે સારી રીતે સુકાયેલ, ગોરાડુ જમીનમાં ઝડપથી વધે છે. વધુ વરસાદવાળા પ્રદેશમાં, પાણી ઝડપથી દૂર થાય તેવી રેતાળ જમીન પસંદ કરવામાં આવે છે. કોબી તેજાબી જમીન પ્રત્યે ખુબ જ સંવેદનશીલ હોવાથી, તેના માટે આદર્શ પીએચ 6.5 થી 5.5 વચ્ચેની છે. કોબીને વિપુલ માત્રામાં પોષકતત્વોની જરૂર પડે છે માટે વિપુલ માત્રામાં કાર્બનિક તત્વો ધરાવતી જમીનને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે.
કોબી ઠંડી અને ભેજવાળી આબોહવામાં સારી રીતે ઊગે છે. જ્યારે તેને વધુ ગરમી મળે છે ત્યારે તેની ઉપજ થઇ શકે છે અને તેમાં જંતુઓનું નિયંત્રણ કરવું વધુ મુશ્કેલ બની જાય છે. વિકાસ માટેનું શ્રેષ્ઠ તાપમાન 18-20° સે વચ્ચેનું છે. કોબી ઠંડા હવામાન પ્રત્યે ખુબ જ પ્રતિરોધકતા ધરાવે છે અને પાકને કોઈપણ નુકસાન વિના -3° સે સુધીના નીચા તાપમાનમાં પણ ટકી શકે છે. કોબી ખૂબ જ અનુકૂલનશીલ છે અને તેને સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન ઘણા પ્રદેશોમાં ઉગાડી શકાય છે. પાક માટે પાણીની જરૂરિયાત 380 થી 500 મીમી વચ્ચે હોઈ શકે છે. વિકાસનાં તબક્કા દરમિયાન પાણીનો વપરાશ વધે છે.
Brassica oleracea
કોબીનો છોડ ક્રુસિફેરસ શાકભાજી અને બ્રેસિકાસીઆએ પરિવારનો સભ્ય છે. કોબીનો છોડ વ્યાપક આબોહવાની અનુકૂલનક્ષમતા તથા વધુ પોષણમૂલ્યના કારણે ઘણે ઠેકાણે ઉગાડવામાં આવે છે. યુરોપથી શરુ થયેલ, કોબીના છોડને હવે સમગ્ર વિશ્વમાં ઉગાડવામાં અને ખાવામાં આવે છે.
પાણી આપવું
મધ્યવર્તી
ખેતી
એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ રોપણી
લણણી
90 - 120 દિવસો
મજૂર
ઓછું
સૂર્યપ્રકાશ
સંપૂર્ણ સૂર્ય
પીએચ મૂલ્ય
5.5 - 6.5
તાપમાન
7°C - 29°C
ફળદ્રુપતા
ઉચ્ચ
વાવણી પહેલાં જમીનને લગભગ 450-600 મીમી ઊંડાઈ સુધી ખેડવી જોઈએ. ખેડ કરવાથી જમીનના તત્વો સારી રીતે ભળી જાય છે અને તેની માટીનું માળખું સુધરે છે. નેમાટોડને નિયંત્રિત કરવા માટે વાવેતરના 2 અઠવાડિયા પહેલાં જમીન ધુમાવવી જોઇએ. કોબીને સારી રીતે વિકસિત થવા વિપુલ પોષક તત્વોની જરૂર પડે છે અને માટે પ્રતિ હેક્ટર 200-250 કિલો નાઇટ્રોજન પૂરો પડવો જોઈએ. કેટલીક વાર ખાતર આપવાથી વધુ ઉપજ મેળવવામાં મદદ મળી શકે છે. કોબીના બિયારણનું સીધું જ વાવેતર કરી શકાય અથવા તેના રોપાઓ પણ વાવી શકાય છે. આશરે હેક્ટર દીઠ 2 કિલો બીજ જરૂરી હોય છે. હળવી જમીનમાં બીજનું વાવેતર અથવા રોપાની રોપણી બાદ તુરંત જ અને પછી કોબીનું યોગ્ય કદ પ્રાપ્ત થાય ત્યાં સુધી દર 8 દિવસે સિંચાઇ કરવી જોઈએ. કોબી જયારે થોડી અપરિપક્વ હોય ત્યારે તેને સાંઠા પરથી તોડી હાથથી જ લણણી કરવામાં આવે છે. તેનો સંગ્રહ ઠંડી, ભેજવાળી પરિસ્થિતિમાં થવો જોઈએ.
કોબીને લગભગ દરેક પ્રકારની જમીનમાં ઉગાડી શકાય છે પરંતુ તે સારી રીતે સુકાયેલ, ગોરાડુ જમીનમાં ઝડપથી વધે છે. વધુ વરસાદવાળા પ્રદેશમાં, પાણી ઝડપથી દૂર થાય તેવી રેતાળ જમીન પસંદ કરવામાં આવે છે. કોબી તેજાબી જમીન પ્રત્યે ખુબ જ સંવેદનશીલ હોવાથી, તેના માટે આદર્શ પીએચ 6.5 થી 5.5 વચ્ચેની છે. કોબીને વિપુલ માત્રામાં પોષકતત્વોની જરૂર પડે છે માટે વિપુલ માત્રામાં કાર્બનિક તત્વો ધરાવતી જમીનને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે.
કોબી ઠંડી અને ભેજવાળી આબોહવામાં સારી રીતે ઊગે છે. જ્યારે તેને વધુ ગરમી મળે છે ત્યારે તેની ઉપજ થઇ શકે છે અને તેમાં જંતુઓનું નિયંત્રણ કરવું વધુ મુશ્કેલ બની જાય છે. વિકાસ માટેનું શ્રેષ્ઠ તાપમાન 18-20° સે વચ્ચેનું છે. કોબી ઠંડા હવામાન પ્રત્યે ખુબ જ પ્રતિરોધકતા ધરાવે છે અને પાકને કોઈપણ નુકસાન વિના -3° સે સુધીના નીચા તાપમાનમાં પણ ટકી શકે છે. કોબી ખૂબ જ અનુકૂલનશીલ છે અને તેને સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન ઘણા પ્રદેશોમાં ઉગાડી શકાય છે. પાક માટે પાણીની જરૂરિયાત 380 થી 500 મીમી વચ્ચે હોઈ શકે છે. વિકાસનાં તબક્કા દરમિયાન પાણીનો વપરાશ વધે છે.